Ağır kanamalı hastalara traneksamik asit enjekte edilmesi binlerce hayat kurtarabilir

3 Ekim 2020

0 31 1 dakika okuma süresi

Ağır kanamalı hastalara traneksamik asit enjekte edilmesi binlerce hayat kurtarabilir

İngiltere’de yapılan bir araştırmada, kaza sonrası ağır kanamalı hastalara yapılacak basit bir ilaç enjeksiyonun binlerce hayatı kurtarabileceği gösterdi. Halen yaygın kullanılan kanın pıhtılaştırma ilacı traneksamik asit yaralı kurbanlara bir saat içinde verilirse, ölümleri üçte bir oranında azaltabilir. Çalışmada, her 15 dakikalık gecikmede ilacın yaşam kurtarma potansiyelinin yüzde 15 azaldığı belirtilirken, şu anda İngiltere’de yaralıların sadece yüzde 3’üne kazadan sonraki bir saatlik sürede bu ilacın uygulandığı kaydedildi. Şu andaki standart uygulamada, TXA kaza kurbanlarına damar yolu açılarak veriliyor.

Ancak İngiliz Anestezi Dergisi’nde yayımlanan çalışmaya göre traneksamik asit (TXA), tıpkı grip aşısı gibi basit bir kas enjeksiyonuyla da uygulanabiliyor. Çalışmayı yapan ekibin başındaki, Londra Hijyan ve Tropikal Tıp Okulu’ndan Dr. Ian Roberts. “Kas içine zerk edilen TXA travma ölümlerine karşı bir aşı gibi. Acil bir TXA enjeksiyonu ciddi bir yaralanmadan sonra hayat kurtarabiliyor, ancak hastalar yeterince hızlı nakledilemiyor. İlk müdahale ekiplerinin yapacağı hızlı bir kas içi enjeksiyonu, hayatla ölüm arasındaki fark yaratabilir” diyor.

‘Hızla kastan kana karışıyor’

Roberts, ilacın hızla kaslardan kana geçtiğini ve biraz kızarıklık ve şişlik dışında bir yan etkisi olmadığını vurguluyor. “Bence derhal kullanmaya başlayabiliriz” diyen Roberts şöyle devam ediyor; “Bir kaza yerine yeni ulaştınız, yolun kenarında ya da merdivenin başında yatan biri var, temel işlemleri yapıyorsunuz, havayolunu açıyorsunuz, solunum ve daha sonra da traneksamik asiti kas enjeksiyonuyla çok çabuk bir şekilde verebilirsiniz, kana o kadar çabuk karışıyor ki, etkisini gerçekten, gerçekten çabuk görebilirsiniz.”

Çalışmada, Londra’daki hastanelerde yatan 30 kanamalı travma hastası incelendi. TXA’nın ilk dozu bu hastalara damar yoluyla, ikinci dozu ise kas enjeksiyonuyla verildi.

Testler, TXA’nın kastan çabuk özümsendiğini, tüm hastalarda gereken düzeylere 15 dakika içinde çıktığnı gösterdi. Dr. Roberts, bulgularının özellikle, ilk yardım görevlilerinin damar yolu açma imkanının daha az olduğu az ve orta gelirli ülkelerde işe yarayacağını belirtiyor. Travma ölümlerinin yüzde 90’I bu ülkelerde gerçekleşiyor ve hastaların yüzde 80 kadarı hastaneye ulaşmadan ölüyor.

Epi-pen uygulaması

Araştırma ekibi, aynı zamanda İngiliz Ordusu’yla, diyabet hastalarının kullandığı insulin kalemleri gibi bir otomatik enjektör üzerinde de çalışıyor. Dr. Roberts “Ambulans ulaşmadan önce çevrede ilk yardım bilen birileri ya da polis memurlarınca kullanılabilecek bir otomatik enjektör, her yıl binlerce kişinin hayatını kullanılabilir. Yaralı askerlere de ya kendileri ya da badileri tarafından uygulanabilir” diyor.

Source link