Burun tıkanıklığı neden olur? Tedavisi ve doğal çözümler

Burun tıkanıklığı, sinüslerdeki kan damarlarının iltihaplanması sonucu oluşur. Çoğu zaman sinüs enfeksiyonu veya soğuk algınlığı gibi çözümü kolay sağlık sorunlarından kaynaklansa da hayat kalitesini olumsuz etkileyen sıkıntılı bir durumdur. Genellikle evde uygulanan basit yöntemlerle ya da reçetesiz ilaçlarla tedavi edilebilir. Eğer tıkanıklığın nedeni alerjik bir durumsa antihistaminik ilaçlar ya da burun spreyleri rahatlatıcı olabilir. Ancak burun tıkanıklığınız 10 günden uzun sürdüyse ve ateş, sinüs ağrısı ya da yeşil burun akıntısı gibi belirtiler de eşlik ediyorsa ciddi bir sağlık sorunu söz konusu olabilir. Uygun tedavi için mutlaka bir doktora görünün.

Burun tıkanıklığı neden olur?

Burun tıkanıklığı hangi hastalıkların belirtisidir?

Bir haftadan uzun süren burun tıkanıklığı aşağıdaki sağlık sorunlarının belirtisi olabilir:

• Akut veya kronik sinüzit (sinüs enfeksiyonu)
• Alerjiler
• Saman nezlesi
• Nezle, soğuk algınlığı
• Grip
• Covid 19
• Septum deviasyonu (burun eğriliği)
• Geniz eti büyümesi
• Burunda yabancı cisim
• Dekonjestan burun spreyi aşırı kullanımı
• Hava kuruluğu
• Çevresel tahriş edici maddeler ve kimyasal maruziyet
• Nazal polipler (burunda iyi huylu tümörler)
• Alerjik olmayan rinit (alerjiye bağlı olmayan kronik tıkanıklık veya hapşırma)
• Bazı ilaçlar
• Hormonal değişiklikler
• Mesleki astım
• Gebelik
• Churg-Strauss sendromu (kan damarı iltihabı ile kendini gösteren bir hastalık).
• Wegener granülomatozu (burunda, sinüslerde, boğazda, akciğerlerde ve böbreklerdeki kan damarlarında iltihaplanmaya neden olan nadir bir hastalık).
• Respiratuar sinsityal virüsü (RSV) (akciğer ve solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan, yaygın görülen bir virüstür).
• Uyku apnesi
• Stres
• Tiroid bozuklukları

Gebelikte burun tıkanıklığı

Gebelikte riniti de denilen bu durum, hamilelik sırasında herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve doğumdan kısa bir süre sonra kaybolur. Genellikle bunun nedeni hamileliğin getirdiği hormonal dalgalanmalar ve artan kan akımıdır. Bu değişiklikler burun içindeki mukoza zarının şişmesine neden olabilir.

Bebeklerde burun tıkanıklığı

Burun tıkanıklığı nasıl geçer? Tedavisi

Burun tıkanıklığı için ilaç

Eğer burun tıkanıklığınız evde uyguladığınız tedavilere rağmen iyileşmiyorsa doktorunuz tıkanıklığın nedenine göre reçeteli ya da reçetesiz ilaçlar önerebilir. Burun tıkanıklığı tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Dekonjestanlar (Naphazoline, oksimetazolin, fenilefrin, psödoefedrin): Genellikle burun spreyi olarak kullanılan (fenilefrin ve psödoefedrinin hap formu da vardır) bu ilaçlar burun yollarındaki şişliği azaltmaya, tıkanıklığı ve sinüs basıncını hafifletmeye yardımcı olur. Ağızdan alınan dekonjestan ilaçları 1 haftadan fazla, burun spreyini ise 3 günden fazla kullanmayın, durumunuz daha da kötüleşebilir. 4 yaşın altındaki çocuklarda asla kullanmayın.
• Antihistaminikler: Eğer burun tıkanıklığının nedeni alerjiyse antihistaminik ilaçlar semptomları hafifletecektir. Loratadin ve setirizin gibi oral antihistaminikler ya da azelastin gibi antihistaminik içeren burun spreyleri kullanılabilir.
• Steroid burun spreyleri: Reçeteli ya da reçetesiz satılabilen bu anti-enflamatuar ilaçlar, iltihabı azaltır, hapşırma, burun akıntısı veya tıkanması gibi semptomların hafifletilmesine yardımcı olurlar.

Burun tıkanıklığına ne iyi gelir? Ev tedavileri

• Buhar makinesi: Havayı nemlendiren bu aletler mukusu parçalamaya ve iltihaplı burun yollarını yatıştırmaya yardımcı olabilir. Ancak astımınız varsa, kullanmadan önce doktorunuza danışın.
• Çift yastık kullanın: Uyurken başınızı yüksekte tutmak mukusun burun kanallarınızdan dışarı akmasını sağlayabilir
• Serum fizyolojik: Tuzlu su içeren bu spreyler her yaş için güvenlidir, ancak bebeklerde bebeğin burnunda kalan mukusu çıkarmak için bir aspiratör kullanmak gerekebilir.
• Ilık, uzun bir duş alın
• Bol sıvı tüketin: Bu, mukusunuzu incelterek sinüslerin tıkanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
• Yüzünüze ılık, ıslak bir havlu koyun: Rahatsızlığı giderebilir ve burun yollarınızı açabilir.
• Salin solüsyonu: Bir çay kaşığı sofra tuzunu ılık suyla karıştırın ve solüsyonu bir damlalık ya da neti kabı yardımıyla burun deliklerinize dökün. Karışım için steril veya damıtılmış şişe suyu veya kaynatılmış ve soğutulmuş musluk suyu kullanın. Aşağıda neti kabı ve kullanımı hakkında daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Neti kabı (neti pot) nedir ve nasıl kullanılır?

• Bir lavaboya yaslanın ve başınızı yana doğru eğin. Sıvının ağzınıza akmaması için alnınızı ve çenenizi düz tutmaya çalışın.
• Salin solüsyonu dolu neti kabının ağzını burun deliklerinizden birine yerleştirin ve kabı burun kanalınıza su girene kadar eğin.
• Solüsyon diğer burun deliğinizden lavaboya akacaktır.
• Aynı işlemi başınızı ters yönde eğerek diğer burun deliğinizle de tekrarlayın.

Burun tıkanıklığı için bitkisel çözümler

• Okaliptüs yağı: Sıcak suya 2-3 damla okaliptüs yağı damlatın ve yaklaşık 10-20 dakika kadar soluyun. Okaliptüs yağı yokluğunda nane yağı da kullanılabilir.
• Sarımsak: Birkaç diş sarımsağı dilimleyin ve küçük bir tencerede bir bardak su ile pişirin. Ardından buharını 5-10 dakika soluyun. Ayrıca çiğ sarımsak da tüketebilirsiniz.
• Soğan: Soyulmuş bir soğanı 5 dakika kadar koklamak burun tıkanıklığını gidererek nefes almayı kolaylaştırabilir.
• Elma sirkesi: 2 çay kaşığı elma sirkesini bir bardak ılık suyla karıştırıp günde en az 3 defa tüketin. İsterseniz karışıma bal da ekleyebilirsiniz.
• Reyhan: Sabahları kahvaltıdan önce ve akşam yemeğinden sonra 4-5 adet reyhan yaprağı çiğnemek. Yaprakların birkaç tanesini sabah çayınıza atabilirsiniz.
• Zencefil: 1 dilim taze zencefil kökünü 2 bardak su ile 15 dakika kadar kaynatın. Temiz bir bezi bu suyla ıslatın ve 10-15 dakika kadar yüzünüze kompres yapın. Ayrıca taze zencefil çayı da tüketebilirsiniz.
• Çemen otu: Çemen otunu bir bardak suyla karıştırın ve bu suyu ısıtın. Bu karışımı günde 2-3 kez için.
• Bitki çayları: Papatya, böğürtlen, kekik, nane veya biberiye yaprağı çaylarını tüketmek daha rahat nefes almanızı sağlayabilir.
• Sıcak çorba: Günde 1-2 tabak sıcak tavuk çorbası içebilirsiniz. Vejetaryen ya da vegan iseniz bol sarımsak ve zencefil içeren bir sebze çorbası tercih edebilirsiniz.
• Arnavut biberi: İçerdiği kapsaisin, mukusu kurutarak nefes almayı kolaylaştırır. Aynı zamanda iltihap önleyici olduğu için burun kanallarındaki iltihabı azaltabilir. Yemeklerinizin üzerine pul biber serpin ya da bir bardak kaynar suya çeyrek çay kaşığı kırmızı biber tozu ekleyerek için.

Burun tıkanıklığında ne zaman doktora gitmeli?

• 3 günden fazla süren yüksek ateş,
• Sinüs ağrısı ve yeşil burun akıntısı
• Bağışıklık sisteminde zayıflama,
• Astım veya amfizem
• Yaşanan bir kafa travması sonrası sürekli kanlı burun akıntısı

Burun tıkanıklığı ve korona

Burun tıkanıklığı Covid 19 semptomlarından biridir, ancak çoğu zaman çok daha basit bir nedenden kaynaklanır. Covid 19’dan şüphelenmek için başka belirtilerin de gerektiğini unutmayın (ateş, kuru öksürük, halsizlik vb.) ancak burnunuz ve / veya sinüslerinizle ilgili devam eden veya kötüleşen semptomlar yaşıyorsanız (uyku bozukluğu, şiddetli yüz ağrısı vb.) mutlaka bir uzmana danışın.